Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

BURSA ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ KAMPÜSÜNDEKİ ATMOSFERİK PAH’LARIN MEVSİMSEL DEĞİŞİMİNİN BELİRLENMESİ

Yıl 2019, Cilt: 24 Sayı: 2, 711 - 724, 30.08.2019

Fatma Esen Emine Gürkan Ayyıldız Y. Mine Bozkurt

https://doi.org/10.17482/uumfd.535154
Cited By: 1

Öz

Bursa’da yarı
kırsal bir bölgede (Bursa Uludağ Üniversitesi Kampüs-BUÜK), 04 Şubat 2013-03
Şubat 2014 tarihleri arasında, yüksek hacimli
hava örnekleyicisi (YHHÖ) kullanılarak atmosferik polisiklik aromatik
hidrokarbonların (PAH’ların) örneklemesi yapılmıştır. Bulunan sonuçlar mevsimsel ve ısınmalı-ısınmasız sezon olarak
değerlendirilmiştir. İlkbahar, yaz, sonbahar ve kış mevsimleri için elde edilen
∑15PAH konsantrasyonları
(gaz+partikül) sırasıyla 60±53 ng/m3, 12±4 ng/m3,
451±243 ng/m3, ve 158±104 ng/m3 olarak hesaplanmıştır. Sonbahar
ve diğer mevsimler arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur
(Mann-Whitney rank test, p <0.05). Ayrıca, elde edilen sonuçlar aynı
örnekleme bölgesinde geçmiş yıllarda yapılan çalışmalar ile
karşılaştırılmıştır. 2013 yılı ortalama toplam PAH konsantrasyonu 119±129
ng/m3
olarak belirlenmiştir. 2009-2013 yılları arasında artan popülasyona bağlı
olarak PAH konsantrasyon seviyelerinde artış görülmüştür. Toplam PAH
konsantrasyonu ortalamaları ısınmalı dönemde 345±243 ng/m3 iken,
ısınmasız dönemde 33±51 ng/m3 olarak tespit edilmiş olup literatürle
benzerlik göstermektedir. Konsantrasyon değerlerinin %79’u ısınmalı dönemde,
%83’ü ısınmasız dönemde gaz formunda olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yüksek hacimli hava örnekleyicisi PAH’lar konsantrasyon mevsimsel değişim ısınmalı-ısınmasız dönem

Kaynakça

  • 1. Arı, A. (2008) Eskişehir atmosferindeki polisiklik aromatik hidrokarbonların (PAH’ların) derişimlerinin ve kaynaklarının belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
  • 2. Birgul, A., Tasdemir, Y. (2015) Concentrations, Gas-Particle Partitioning, and Seasonal Variations of Polycyclic Aromatic Hydrocarbons at Four Sites in Turkey, Arch Environ Contam. Toxicol (2015) 68:46–63. Doi: 10.1007/s00244-014-0105-8
  • 3. Birgül, A., Cindoruk, S.S., Esen, F., Taşdemir, Y. (2013) Bursa Atmosferi’ndeki Yarı Uçucu Organik Bileşiklerin Konsantrasyon Seviyelerinin Zamansal ve Bölgesel Değişimi, Hava Kirliliği Araştırmaları Dergisi, 2: 123-132.
  • 4. Birgül, A., Taşdemir, Y., Cindoruk, S.S. (2011) Atmospheric wet and dry deposition of polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) determined using a modified sampler, Atmos. Res., 101: 341-35. Doi:10.1016/j.atmosres.2011.03.012
  • 5. Brun, G.L., Vaidya, O.M.C., Leger, M.G. (2004) Atmospheric deposition of polycyclic aromatic hydrocarbons Atlantic Canada: geographic and temporal distributions and trends 1980-2001, Environ. Sci. Technol., 38: 1941-1948. Doi: 10.1021/es034645l
  • 6. Cheng, H., Deng, Z., Chakraborty, P., Liu, D., Zhang, R., Xu, Y., Luo, C., Zhang, G., Li, J. (2013) A comparison study of atmospheric polycyclic aromatic hydrocarbonsin three Indian cities using PUF disk passive air samplers, Atmos. Environ., 73: 16-21.
  • 7. Chetwittayachan, T., Shimazaki, D., Yamamoto, K. (2002) A comparison of temporal variation of particle-bound polycyclic aromatic hydrocarbons (pPAHs) concentration in different urban environments: Tokyo, Japan, and Bangkok, Thailand, Atmos. Environ., 36: 2027-2037. Doi: 10.1016/S1352-2310(02)00099-7
  • 8. Cincinelli, A., Bubba, M.D., Martellini, T., Gambaro, A., Lepri, L. (2007) Gas-particle concentration and distribution of n-alkanes and polycyclic aromatic hydrocarbons in the atmosphere of Prato (Italy) Alessandra, Chemosphere, 68: 472-478. Doi: 10.4209/aaqr.2013.01.0021
  • 9. Cindoruk, S.S., Tasdemir, Y. (2007) Characterization of gas/particle concentrations and partitioning of polychlorinated biphenyls (PCBs) measured in an urban site of Turkey, Environ. Pollut., 148: 325-333. Doi:10.1016/j.envpol.2006.10.018
  • 10. Esen, F. (2006) Bursa Atmosferi’ndeki Polisiklik Aromatik Hidrokarbonların (PAH’ların) Gaz/Partikül Konsantrasyon Dağılımları ve Kuru Çökelme Miktarları, Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
  • 11. Esen, F., Cindoruk, S.S., Tasdemir, Y. (2006) Ambient concentrations and gas/particle partitioning of PAHs in an urban site in Turkey, Environ. Forensics, 7: 303-312. Doi: 10.1080/15275920600996099
  • 12. Esen, F., Tasdemir , Y., Vardar, N. (2008) Atmospheric concentrations of PAHs, their possible sources and gas-to-particle partitioning at a residential site of Bursa, Turkey, Atmos. Res.,88: 243-255. Doi:10.1016/j.atmosres.2007.11.022
  • 13. Esen, F., Tasdemir, Y., Cindoruk, S.S. (2010) Dry deposition, concentration and gas/particle partitioning of atmospheric carbazole, Atmos. Res., 95: 379-385. Doi: 10.1016/j.atmosres.2009.10.010
  • 14. Fang, G.C., Wu, Y.S., Fu, P.C., Yang, I.L., Chen, M.H. (2004) Polycyclic aromatic hydrocarbons in the ambient air of suburban and industrial regions of central Taiwan, Chemosphere, 54: 443-452. Doi:10.1016/S0045-6535(03)00706-9
  • 15. Gaga, E., Tuncel, G., Tuncel, S.G. (2009) Sources and wet deposition fluxes of polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) in an urban site 1000 meters high in central Anatolia (Turkey), Environ. Forensics, 10: 286-298. https://doi.org/10.1080/15275920903347594
  • 16. Gaga, E.O., Ari, A. (2011) Gas-particle partitioning of polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) in an urban traffic site in Eskisehir, Turkey, Atmos. Res., 99: 207-216. Doi:10.1016/j.atmosres.2010.10.013
  • 17. Gaga, E.O., Ari, A., Dögeroglu, T., Çakırca, E.E., Machin, N.E. (2012a) Atmospheric polycyclic aromatic hydrocarbons in an industrialized city, Kocaeli, Turkey: study of seasonal variations, influence of meteorological parameters and health risk estimation, J. Environ. Monit.,14(8): 2219-2229. Doi: 10.1039/c2em30118k
  • 18. Gaga, E.O., Dögeroglu, T, Ozden, O., Ari, A., Yay O.D., Altug, H., Akyol N., Ornektekin, S., Doorn W.V. (2012b) Evaluation of air quality by passive and active sampling in an urban city in Turkey: current status and spatial analysis of air pollution exposure, Environ. Sci. Pollut. Res., 19: 3579-3596. Doi: 10.1007/s11356-012-0924-y
  • 19. Garban, B., Blanchoud, H., Motelay-Massei, A., Chevreuil, M., Ollivon, D. (2002) Atmospheric bulk precipitation of PAHs onto France at typical environmental sites, Atmos. Environ.,36: 5395- 5403. Doi: 10.1016/S1352-2310(02)00414-4
  • 20. Halsall, C.J., Sweetman, A.J., Barrie, L.A., Jones, K.C. (2001) Modeling the behaviour of PAHs during atmospheric transport from the UK to the Arctic, Atmos.Environ., 35: 255-267. Doi:10.1016/S1352-2310(00)00195-3
  • 21. Hanedar, A. (2009) İstanbul’da polisiklik aromatik hidrokarbonların atmosferik birikiminin ve konsantrasyon dağılımının belirlenmesi, Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • 22. Harrison, R.M., Smith, D.J.T., Luhana, L. (1996) Source apportionment of atmospheric polycyclic aromatic hydrocarbons collected from an urban location in Birmingham, UK, Environ. Sci. Technol.,30: 825-832. Doi: 10.1021/es950252d
  • 23. Klanova, J., Kohoutek, J., Hamplova, L., Urbanova, P., Holoubek, I. (2006) Passive air sampler as a tool for long-term air pollution monitoring: Part 1. Performance assessment for seasonal and spatial variations, Environ. Pollut., 144(2): 393-405. Doi:10.1016/j.envpol.2005.12.048
  • 24. Liu S.Z., Tao S., Liu W.X., Liu Y.N., Dou H., Zhao J.Y. (2007) Atmospheric polycyclic aromatic hydrocarbons in North China: A winter-time study, Environ. Sci. Technol., 41: 8256-8261. Doi: 10.1021/es0716249
  • 25. Melymuk, L., Robson, M., Helm, P.A., Diamond M.L. (2011) Evaluation of passive air sampler calibrations: Selection of sampling rates and implications for the measurement of persistent organic pollutants in air, Atmos. Environ., 45: 1867-1875. Doi:10.1016/j.atmosenv.2011.01.011
  • 26. Motelay-Massei A., Harner T., Shoeib M., Diamond M., Stern G., Rosenberg B. (2005) Using passive air samplers to assess urban-rural trends for persistent organic pollutants and polycyclic aromatic hydrocarbons. 2. seasonal trends for PAHs, PCBs, and organochlorine pesticides, Environ. Sci. Technol., 39: 5763-5773. Doi: 10.1021/es0504183
  • 27. Nguyen, T.N.T., Jung, K.S., Son, J.M., Kwon, H.O., Choi, S.D. (2018) Seasonal variation, phase distribution, and source identification of atmospheric polycyclic aromatic hydrocarbons at a semi-rural site in Ulsan, South Korea, Environmental Pollution, 236 (2018) 529-539. https://doi.org/10.1016/j.envpol.2018.01.080
  • 28. Park, J., Wade, T., Sweet, S. (2001) Atmospheric distribution of Polycyclic aromatic hydrocarbons and deposition to Galveston Bay, Texas, USA, Atmos. Environ.,35: 3241-3249. Doi: 10.1016/S1352-2310(01)00080-2
  • 29. Poor, N., Tremblay, R., Kay, H., Bhethanabotla, V., Swartz, E., Luther, M., Campbell, S. (2004) Atmospheric concentrations and dry deposition rates of polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) for Tampa Bay, Florida, USA, Atmos. Environ., 38: 6005-6015. Doi:10.1016/j.atmosenv.2004.06.037
  • 30. Ravindra, K., Sokhia, R., Grieken, R. V. (2008) Atmospheric polycyclic aromatic hydrocarbons: Source attribution, emission factors and regulation, Atmos. Environ.,42: 2895-2921. doi:10.1016/j.atmosenv.2007.12.010
  • 31. Tasdemir , Y., Esen, F. (2008) Deposition of polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) and their mass transfer coefficients determined at a trafficked site, Arch. Environ. Contam. Toxicol., 55: 191-198. Doi: 10.1007/s00244-007-9096-z
  • 32. Tasdemir, Y., Esen, F. (2007) Dry deposition fluxes and deposition velocities of PAHs at an urban site in Turkey, Atmos. Environ., 41: 1288-1301. Doi: 10.1016/j.atmosenv.2006.09.037
  • 33. Tsapakis, M. Stephanou, E.G. (2005) Occurrence of Gaseous and Particulate Polycyclic Aromatic Hydrocarbons in the Urban Atmosphere: Study of Sources and Ambient Temperature Effect on the Gas/Particle Concentration and Distribution, Environ. Pollut.,133: 147-156. Doi:10.1016/j.envpol.2004.05.012
  • 34. Vardar, N., Esen, F., Tasdemir, Y. (2008) Seasonal concentrations and partitioning of PAHs in a suburban site of Bursa, Turkey, Environ. Pollut.,155, 298-307. doi:10.1016/j.envpol.2007.11.026
  • 35. Vasilakos, C., Levia, N., Maggosa, T., Hatzianestis, J., Michopoulos, J., Helmis, C. (2007) Gas-particle concentration and characterization of sources of PAHs in the atmosphere of a suburban area in Athens, Greece, J. Hazar. Mater., 140: 45-51. https://doi.org/10.1016/j.jhazmat.2006.06.047
  • 36. Wannaz, E.D., Abril, G.A., Rodriguez, J.H., Pignata, M.L. (2013) Assessment of polycyclic aromatic hydrocarbons in industrial and urban areas using passive air samplers and leaves of Tillandsia capillaris, J. Environ. Chem. Eng., 1: 1028-1035. http://dx.doi.org/10.1016/j.jece.2013.08.012
  • 37. WHO, (1998) Selected non-heterocyclic polycyclic aromatic hydrocarbons. United Nations Environment Programme. International Labour Organisation, World Health Organization, Environmental Health Criteria 202, WHO Library Cataloguing in Publication Data.
  • 38. Xu, Q., Zhu, X., Henkelmann, B., Schramm, K.W., Chen, J., Ni, Y., Wang, W., Pfister, G., Mu, J., Qin, S., Li, Y. (2013) Simultaneous monitoring of PCB profiles in the urban air of Dalian, China with active and passive samplings, Journal of Environmental Sciences 2013, 25(1) 133–143. Doi: 10.1016/S1001-0742(12)60030-8
Toplam 38 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Mühendislik
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Fatma Esen

Emine Gürkan Ayyıldız Bu kişi benim

Y. Mine Bozkurt Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 30 Ağustos 2019
Gönderilme Tarihi 4 Mart 2019
Kabul Tarihi 1 Temmuz 2019
Yayımlandığı Sayı Yıl 2019 Cilt: 24 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Esen, F., Gürkan Ayyıldız, E., & Bozkurt, Y. M. (2019). BURSA ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ KAMPÜSÜNDEKİ ATMOSFERİK PAH’LARIN MEVSİMSEL DEĞİŞİMİNİN BELİRLENMESİ. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, 24(2), 711-724. https://doi.org/10.17482/uumfd.535154
AMA Esen F, Gürkan Ayyıldız E, Bozkurt YM. BURSA ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ KAMPÜSÜNDEKİ ATMOSFERİK PAH’LARIN MEVSİMSEL DEĞİŞİMİNİN BELİRLENMESİ. UUJFE. Ağustos 2019;24(2):711-724. doi:10.17482/uumfd.535154
Chicago Esen, Fatma, Emine Gürkan Ayyıldız, ve Y. Mine Bozkurt. “BURSA ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ KAMPÜSÜNDEKİ ATMOSFERİK PAH’LARIN MEVSİMSEL DEĞİŞİMİNİN BELİRLENMESİ”. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi 24, sy. 2 (Ağustos 2019): 711-24. https://doi.org/10.17482/uumfd.535154.
EndNote Esen F, Gürkan Ayyıldız E, Bozkurt YM (01 Ağustos 2019) BURSA ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ KAMPÜSÜNDEKİ ATMOSFERİK PAH’LARIN MEVSİMSEL DEĞİŞİMİNİN BELİRLENMESİ. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi 24 2 711–724.
IEEE F. Esen, E. Gürkan Ayyıldız, ve Y. M. Bozkurt, “BURSA ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ KAMPÜSÜNDEKİ ATMOSFERİK PAH’LARIN MEVSİMSEL DEĞİŞİMİNİN BELİRLENMESİ”, UUJFE, c. 24, sy. 2, ss. 711–724, 2019, doi: 10.17482/uumfd.535154.
ISNAD Esen, Fatma vd. “BURSA ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ KAMPÜSÜNDEKİ ATMOSFERİK PAH’LARIN MEVSİMSEL DEĞİŞİMİNİN BELİRLENMESİ”. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi 24/2 (Ağustos 2019), 711-724. https://doi.org/10.17482/uumfd.535154.
JAMA Esen F, Gürkan Ayyıldız E, Bozkurt YM. BURSA ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ KAMPÜSÜNDEKİ ATMOSFERİK PAH’LARIN MEVSİMSEL DEĞİŞİMİNİN BELİRLENMESİ. UUJFE. 2019;24:711–724.
MLA Esen, Fatma vd. “BURSA ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ KAMPÜSÜNDEKİ ATMOSFERİK PAH’LARIN MEVSİMSEL DEĞİŞİMİNİN BELİRLENMESİ”. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, c. 24, sy. 2, 2019, ss. 711-24, doi:10.17482/uumfd.535154.
Vancouver Esen F, Gürkan Ayyıldız E, Bozkurt YM. BURSA ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ KAMPÜSÜNDEKİ ATMOSFERİK PAH’LARIN MEVSİMSEL DEĞİŞİMİNİN BELİRLENMESİ. UUJFE. 2019;24(2):711-24.

Cited By

Determination of the gas/particle phase concentrations of PCBs in urban and rural atmosphere in Erzurum, Turkey
Environmental Monitoring and Assessment
https://doi.org/10.1007/s10661-022-10443-8

DUYURU:

30.03.2021- Nisan 2021 (26/1) sayımızdan itibaren TR-Dizin yeni kuralları gereği, dergimizde basılacak makalelerde, ilk gönderim aşamasında Telif Hakkı Formu yanısıra, Çıkar Çatışması Bildirim Formu ve Yazar Katkısı Bildirim Formu da tüm yazarlarca imzalanarak gönderilmelidir. Yayınlanacak makalelerde de makale metni içinde "Çıkar Çatışması" ve "Yazar Katkısı" bölümleri yer alacaktır. İlk gönderim aşamasında doldurulması gereken yeni formlara "Yazım Kuralları" ve "Makale Gönderim Süreci" sayfalarımızdan ulaşılabilir. (Değerlendirme süreci bu tarihten önce tamamlanıp basımı bekleyen makalelerin yanısıra değerlendirme süreci devam eden makaleler için, yazarlar tarafından ilgili formlar doldurularak sisteme yüklenmelidir).  Makale şablonları da, bu değişiklik doğrultusunda güncellenmiştir. Tüm yazarlarımıza önemle duyurulur.

Bursa Uludağ Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi Dekanlığı, Görükle Kampüsü, Nilüfer, 16059 Bursa. Tel: (224) 294 1907, Faks: (224) 294 1903, e-posta: mmfd@uludag.edu.tr