Öz
The increase in the world has led to industrialization, technological developments, and increased production and consumption. This situation poses a threat to the world by causing unconscious use of natural resources, environmental pollution and raw material problems. The concept of sustainability has emerged in order to meet needs and protect natural resources. Sustainability means leaving the natural and renewable resources used to meet today's needs to future generations. Concepts such as sustainable agriculture, sustainable design, sustainable energy, sustainable tourism and sustainable life have been created in the name of a cleaner environment and protection of natural resources.
Fungi are easily biodegradable and do not harm the environment. These properties make them a sustainable material option. Fungi cultivation produces much less greenhouse gas emissions than other types of agriculture. This makes them an important tool in the fight against climate change. Fungi can be used as sustainable alternatives to many materials such as leather, plastic and foam. Because it is recyclable and biodegradable, fungi-based leather is used as an environmentally friendly product in many areas such as textiles, furniture, construction and packaging. In this research, in addition to being a food source, the usage areas of fungi as a sustainable product in sectors such as leather, textile, foam and construction materials were examined. It is aimed to raise awareness about the usage areas of fungi, to increase these areas and to contribute to sustainable development.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Batur, G. (2023). Sürdürülebilirlik ve Geri Dönüşüm Stratejileri: Tekstil Endüstrisinde Moda Tasarımcısının Rolü. Kesit Akademi, 9(36), 70-96.
- Baykal, H., ve Baykal, T. (2008). Küreselleşen Dünya'da Çevre Sorunları/Environmental Problems in a Globalized World. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(9).
- Bulam, S., Pekşen, A., ve Üstün, N. (2022). Ethnomycological Studies in Anatolia from Past to Present. Mantar Dergisi, 13(3), 144-156.
- Camere, S., ve Karana, E. (2017, June). Growing materials for product design. In Alive. Active. Adaptive: proceedings of International Conference On Experiential Knowledge And Emerging Materials (EKSIG 2017) (pp. 101-115).
- Can, Ö. ve Ayvaz, K. M. (2017). Tekstil ve Modada Sürdürülebilirlik. Akademia Doğa ve İnsan Bilimleri Dergisi, 3(1), 110-119.
- Gandia, A., van den Brandhof, J. G., Appels, F. V., ve Jones, M. P. (2021). Flexible Fungal Materials: Shaping the Future. Trends in Biotechnology, 39(12), 1321-1331.
- Jones, M., Gandia, A., John, S., ve Bismarck A. (2021). Leather-Like Material Biofabrication Using Fungi, Nature Sustainability, 4, 9–16
- Karana, E., Blauwhoff, D., Hultink, E. J., ve Camere, S. (2018). When the Material Grows: A Case Study on Designing (with) Mycelium-Based Materials. International Journal of Design, 12(2).
- Kaşık, G., Öztürk, C., Doğan, H.H., Aktaş, S. ve Demirel, G. (2005). Mikoloji Laboratuvarı. Marifet Ofset Matbaa & Kağıtçılık, Konya.
- Kaşık, G. (2010). Mantar Bilimi, Marifet Matbaa ve Yayıncılık, Selçuk Üniversitesi, Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü, Konya.
- Kaya, F., ve Ek, H. N. (2021). Kalkınmanın Çevre Sorunları Üzerine Etkisi: Sürdürülebilir Kalkınma Kavramına Bütüncül Bir Bakış. City Health Journal, 2(2), 79-84.
- Kavanagh, K. (Ed.). (2017). Fungi: Biology and Applications. John Wiley & Sons.
- Kim, D. S., Kim, Y. W., Kim, K. J., ve Shin, H. J. (2017). Research Trend and Product Development Potential of Fungal Mycelium-Based Composite Materials. Korean Society for Biotechnology and Bioengineering Journal, 174-178.
- Lange, L. (2010). The Importance of Fungi for a More Sustainable Future on Our Planet. Fungal Biology Reviews, 24(3-4), 90-92.
- Metlioğlu, H. H., ve Yakın, V. (2021). Tekstilde Sürdürülebilirlik: Hızlı Moda Markalarının Sürdürülebilirlik Stratejileri. OPUS International Journal of Society Researches, 18 (Yönetim ve Organizasyon Özel Sayısı), 1883-1908.
- Öden, M. K. (2019). An Investigation of The Use of Mushrooms in The Research on Environmental Pollution. Mantar Dergisi, 10(2), 167-174.
- Öztürk, N., ve Kaya, E. E. (2022). Popüler Mantarların Besin Değerleri ve Sağlık Üzerine Etkileri. Gıda Dergisi, 47(4), 539-563.
- Sesli, E., Asan, A., Selçuk, F., Abacı Günyar, Ö., Akata, I., Akgül, H., Aktaş, S., Alkan, S., Allı, H., Aydoğdu, H., Berikten, D., Demirel, K., Demirel, R., Doğan, H.H., Erdoğdu, M., Ergül, C.C., Eroğlu, G., Giray, G., Halikî Uztan, A., Kabaktepe, Ş., Kadaifçiler, D., Kalyoncu, F., Karaltı, İ., Kaşık, G., Kaya, A., Keleş, A., Kırbağ, S., Kıvanç, M., Ocak, İ., Ökten, S., Özkale, E., Öztürk, C., Sevindik, M., Şen, B., Şen, İ., Türkekul, İ., Ulukapı, M., Uzun, Ya., Uzun, Yu., ve Yoltaş, A. (2020). Türkiye Mantarları Listesi. İstanbul: Ali Nihat Gökyiğit Vakfı Yayını.
- Spinosa, R., Stamets, P., ve Running, M. (2008). Fungi and Sustainability. Fungi, 1(1), 38-43.
- Tozar, T., ve Ayaşlıgil, T. (2007). Doğal Kaynakların Sürdürülebilirliği İçin Geliştirilen Ekolojik Planlama Yöntemleri. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University, 58(1), 17-36.
- Url 1: https://www.ecovative.com/ (Erişim Tarihi: 25.02.2024)
- Url 2: https://bigumigu.com/haber/mantar-kokunden-dogal-lambalar/(Erişim Tarihi: 25.02.2024)
- Url 3: https://www.mycoworks.com/(Erişim Tarihi: 27.02.2024)
- Url 4: https://sifiratik.co/2018/08/16/mycotexten-giyilebilir-mantarlar/(Erişim Tarihi: 28.02.2024)
- Url 5: https://ucsdvis159.wordpress.com/2015/02/01/case-study-fibre-reactive-by-donna-franklin/(Erişim Tarihi: 05.03.2024)
- Url 6: https://www.dezeen.com/2013/10/20/mycelium-chair-by-eric-klarenbeek-is-3d-printed-with-living-fungus/(Erişim Tarihi: 05.03.2024)
- Url 7: https://www.fkv.de/en/maurizio-montalti/(Erişim Tarihi: 07.03.2024)
- Vasquez, E. S. L., ve Vega, K. (2019). Myco-accessories: Sustainable Wearables with Biodegradable Materials. In Proceedings of the 2019 ACM International Symposium on Wearable Computers (pp. 306-311).
- Yılmaz, A., Bozkurt, Y., ve Taşkın, E. (2015). Doğal Kaynakların Korunmasında Çevre Yönetiminin Etkinliği. 1. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (13).
- Yuan, Q., ve Tang, L. Y. (2021). The Principles in Green Design. In E3S Web of Conferences (Vol. 259, p. 02002). EDP Sciences.
- Wani, B. A., Bodha, R. H., ve Wani, A. H. (2010). Nutritional and Medicinal Importance of Mushrooms. Journal of Medicinal Plants Research, 4(24), 2598-2604.
- Webster, J. ve Weber, R. (2007). Introduction to Fungi. Cambridge Univ. Press.
Öz
Dünya nüfusunun artışı, sanayileşme, teknolojik gelişmeler, üretim ve tüketimin artmasına yol açmıştır. Bu durum doğal kaynakların bilinçsizce kullanılmasına, çevre kirliliğine ve hammadde sorununu ortaya çıkararak dünya için bir tehdit oluşturmaktadır. İhtiyaçların karşılanması ve doğal kaynakları koruma adına sürdürülebilirlik kavramı ortaya çıkmıştır. Sürdürülebilirlik günümüz ihtiyaçlarını karşılamak için kullanılan doğal ve yenilenebilir kaynakları gelecek nesillere de bırakmayı ifade etmektedir. Daha temiz çevre ve doğal kaynakların korunması adına sürdürülebilir tarım, sürdürülebilir tasarım, sürdürülebilir enerji, sürdürülebilir turizm, sürdürülebilir yaşam gibi kavramlar oluşmuştur.
Mantarlar doğada kolay çözünebilir ve çevreye zarar vermezler. Bu özellikleri onları sürdürülebilir bir malzeme seçeneği haline getirir. Mantar yetiştiriciliği, diğer tarım türlerine kıyasla çok daha az sera gazı emisyonu üretir. Bu durum onları iklim değişikliğiyle mücadelede önemli bir araç haline getirir. Mantarlar, deri, plastik ve köpük gibi birçok malzemenin sürdürülebilir alternatifleri olarak kullanılabilir. Geri dönüştürülebilir ve biyolojik olarak parçalanabilir olması nedeniyle mantar bazlı deri, tekstil, mobilya, inşaat ve ambalaj gibi birçok alanda çevre dostu ürün olarak kullanılmaktadır. Bu araştırmada, mantarların gıda kaynağı olmasının yanı sıra sürdürülebilir bir ürün olarak deri, tekstil, köpük, inşaat malzemesi gibi sektörlerdeki kullanım alanları incelenmiştir. Mantarların kullanım alanları ile ilgili farkındalık yaratarak, bu alanlarının artırılmasını ve sürdürülebilir kalkınmaya katkı sağlamak amaçlanmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Batur, G. (2023). Sürdürülebilirlik ve Geri Dönüşüm Stratejileri: Tekstil Endüstrisinde Moda Tasarımcısının Rolü. Kesit Akademi, 9(36), 70-96.
- Baykal, H., ve Baykal, T. (2008). Küreselleşen Dünya'da Çevre Sorunları/Environmental Problems in a Globalized World. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(9).
- Bulam, S., Pekşen, A., ve Üstün, N. (2022). Ethnomycological Studies in Anatolia from Past to Present. Mantar Dergisi, 13(3), 144-156.
- Camere, S., ve Karana, E. (2017, June). Growing materials for product design. In Alive. Active. Adaptive: proceedings of International Conference On Experiential Knowledge And Emerging Materials (EKSIG 2017) (pp. 101-115).
- Can, Ö. ve Ayvaz, K. M. (2017). Tekstil ve Modada Sürdürülebilirlik. Akademia Doğa ve İnsan Bilimleri Dergisi, 3(1), 110-119.
- Gandia, A., van den Brandhof, J. G., Appels, F. V., ve Jones, M. P. (2021). Flexible Fungal Materials: Shaping the Future. Trends in Biotechnology, 39(12), 1321-1331.
- Jones, M., Gandia, A., John, S., ve Bismarck A. (2021). Leather-Like Material Biofabrication Using Fungi, Nature Sustainability, 4, 9–16
- Karana, E., Blauwhoff, D., Hultink, E. J., ve Camere, S. (2018). When the Material Grows: A Case Study on Designing (with) Mycelium-Based Materials. International Journal of Design, 12(2).
- Kaşık, G., Öztürk, C., Doğan, H.H., Aktaş, S. ve Demirel, G. (2005). Mikoloji Laboratuvarı. Marifet Ofset Matbaa & Kağıtçılık, Konya.
- Kaşık, G. (2010). Mantar Bilimi, Marifet Matbaa ve Yayıncılık, Selçuk Üniversitesi, Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü, Konya.
- Kaya, F., ve Ek, H. N. (2021). Kalkınmanın Çevre Sorunları Üzerine Etkisi: Sürdürülebilir Kalkınma Kavramına Bütüncül Bir Bakış. City Health Journal, 2(2), 79-84.
- Kavanagh, K. (Ed.). (2017). Fungi: Biology and Applications. John Wiley & Sons.
- Kim, D. S., Kim, Y. W., Kim, K. J., ve Shin, H. J. (2017). Research Trend and Product Development Potential of Fungal Mycelium-Based Composite Materials. Korean Society for Biotechnology and Bioengineering Journal, 174-178.
- Lange, L. (2010). The Importance of Fungi for a More Sustainable Future on Our Planet. Fungal Biology Reviews, 24(3-4), 90-92.
- Metlioğlu, H. H., ve Yakın, V. (2021). Tekstilde Sürdürülebilirlik: Hızlı Moda Markalarının Sürdürülebilirlik Stratejileri. OPUS International Journal of Society Researches, 18 (Yönetim ve Organizasyon Özel Sayısı), 1883-1908.
- Öden, M. K. (2019). An Investigation of The Use of Mushrooms in The Research on Environmental Pollution. Mantar Dergisi, 10(2), 167-174.
- Öztürk, N., ve Kaya, E. E. (2022). Popüler Mantarların Besin Değerleri ve Sağlık Üzerine Etkileri. Gıda Dergisi, 47(4), 539-563.
- Sesli, E., Asan, A., Selçuk, F., Abacı Günyar, Ö., Akata, I., Akgül, H., Aktaş, S., Alkan, S., Allı, H., Aydoğdu, H., Berikten, D., Demirel, K., Demirel, R., Doğan, H.H., Erdoğdu, M., Ergül, C.C., Eroğlu, G., Giray, G., Halikî Uztan, A., Kabaktepe, Ş., Kadaifçiler, D., Kalyoncu, F., Karaltı, İ., Kaşık, G., Kaya, A., Keleş, A., Kırbağ, S., Kıvanç, M., Ocak, İ., Ökten, S., Özkale, E., Öztürk, C., Sevindik, M., Şen, B., Şen, İ., Türkekul, İ., Ulukapı, M., Uzun, Ya., Uzun, Yu., ve Yoltaş, A. (2020). Türkiye Mantarları Listesi. İstanbul: Ali Nihat Gökyiğit Vakfı Yayını.
- Spinosa, R., Stamets, P., ve Running, M. (2008). Fungi and Sustainability. Fungi, 1(1), 38-43.
- Tozar, T., ve Ayaşlıgil, T. (2007). Doğal Kaynakların Sürdürülebilirliği İçin Geliştirilen Ekolojik Planlama Yöntemleri. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University, 58(1), 17-36.
- Url 1: https://www.ecovative.com/ (Erişim Tarihi: 25.02.2024)
- Url 2: https://bigumigu.com/haber/mantar-kokunden-dogal-lambalar/(Erişim Tarihi: 25.02.2024)
- Url 3: https://www.mycoworks.com/(Erişim Tarihi: 27.02.2024)
- Url 4: https://sifiratik.co/2018/08/16/mycotexten-giyilebilir-mantarlar/(Erişim Tarihi: 28.02.2024)
- Url 5: https://ucsdvis159.wordpress.com/2015/02/01/case-study-fibre-reactive-by-donna-franklin/(Erişim Tarihi: 05.03.2024)
- Url 6: https://www.dezeen.com/2013/10/20/mycelium-chair-by-eric-klarenbeek-is-3d-printed-with-living-fungus/(Erişim Tarihi: 05.03.2024)
- Url 7: https://www.fkv.de/en/maurizio-montalti/(Erişim Tarihi: 07.03.2024)
- Vasquez, E. S. L., ve Vega, K. (2019). Myco-accessories: Sustainable Wearables with Biodegradable Materials. In Proceedings of the 2019 ACM International Symposium on Wearable Computers (pp. 306-311).
- Yılmaz, A., Bozkurt, Y., ve Taşkın, E. (2015). Doğal Kaynakların Korunmasında Çevre Yönetiminin Etkinliği. 1. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (13).
- Yuan, Q., ve Tang, L. Y. (2021). The Principles in Green Design. In E3S Web of Conferences (Vol. 259, p. 02002). EDP Sciences.
- Wani, B. A., Bodha, R. H., ve Wani, A. H. (2010). Nutritional and Medicinal Importance of Mushrooms. Journal of Medicinal Plants Research, 4(24), 2598-2604.
- Webster, J. ve Weber, R. (2007). Introduction to Fungi. Cambridge Univ. Press.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Mikoloji |
| Bölüm | DERLEME MAKALE |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Nisan 2024 |
| Gönderilme Tarihi | 14 Mart 2024 |
| Kabul Tarihi | 7 Nisan 2024 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 Cilt: 15 Sayı: 1 |
Uluslararası Hakemli Dergi
Dergimiz, herhangi bir başvuru veya yayımlama ücreti almamaktadır
